Церебротендинозна ксантоматоза

Definicija

Церебротендинозна ксантоматоза (ЦТХ) е аномалија на синтезата на жолчните киселини, што се карактеризира со неонатална холестаза, катаракта со почеток во детство, ксантома на тетиви со почеток во адолесценција до млада зрелост и ксантома на мозок со невролошка дисфункција со почеток во зрелост.

Пребарување

Pun naziv

Церебротендинозна ксантоматоза

Kratki naziv

---

Sinonimi

ЦТХ Недостаток на стерол 27-хидроксилаза

Orpha broj

909

Kategorija

Podkategorija

Naziv na stranom jeziku

---

Prevalenca

Непознато

Nasleđivanje

Автосомно рецесивно

Period početka bolesti

---

ICD 10

E75.5

OMIM

213700

UMLS

C0238052

GARD

5622

MEDDRA

---
Tekstualni opis
Првичните клинички манифестации можат да бидат неонатална холестаза или хронична дијареја од период на доенче. Кај 75% од случаите, катарактата е првиот наод, која често се појавува во детството. Кај доенчињата може да се презентира холестаза и дисфункција на црниот дроб. Ксантома може да се појави во втората или третата декада од животот, во Ахиловата и другите тетиви (лакт, дланка, патела, врат). Некои пациенти покажуваат интелектуално оштетување уште од доенчиња, но повеќето имаат нормална или субнормална интелектуална функција до пубертет. Прогресивната невролошка дисфункција со почеток во зрелост вклучува деменција, психијатриски нарушувања, пирамидални и/или церебеларни знаци, напади и невропатија. Деменцијата се јавува во дваесеттите години кај повеќе од 50% од случаите. Можат да бидат изразени невропсихијатриските симптоми, како што се промени во однесување, халуцинации, вознемиреност, агресија, депресија и самоубиствени тенденции. Пирамидалните знаци и/или церебеларна атаксија се присутни во дваесеттите или триесеттите години. Пациентите можат да искусат екстрапирамидални манифестации (дистонија и атипичен паркинсонизам) и периферна невропатија.
Etiologija
ЦТХ е предизвикана од мутации во генот стерол 27-хидроксилаза (CYP27A1; 2q33-qter). Стерол-27-хидроксилаза го катализира првиот чекор на оксидацијата на страничниот ланец на стеролни посредници во патот на синтезата на жолчна киселина (БАС). Дефективната ензимска функција ја нарушува синтезата на жолчната киселина што води до таложење на холестерол и холестанол што резултира со дегенеративен процес.
Prognoza
bolest_prognoza
Diferencijalna dijagnoza
Диференцијалната дијагноза вклучува други причини на ксантом како што се ситостеролемија и хиперлипемија (особено тип IIa, познат и како семејна хиперхолестеролемија), а кај доенчиња со холестаза, сите други причини за неонатална холестаза.
Tretman
Лекувањето од прва линија е базирано на заменска терапија со хенодеоксихолицна киселина (ЦДЦА), што ги нормализира концентрациите на БАС и холестанол, и ги подобрува невролошките симптоми. Инхибиторите на ХМг-ЦоА редуктаза можат да се користат самостално или во комбинација со ЦДЦА, иако можат да индуцираат оштетување на мускулите. Екстракција на катарактата обично е потребна до 50 годишна возраст. Не е исто толку ефективно како ЦДЦА во супресирање на БАС и во производството на холестанол, но ја нема ни хепатотоксичноста на ЦДЦА.
Dijagnostičke metode
Анализата на масна спектрометрија на урината овозможува рана дијагноза кај деца со покажување на карактеристичните метаболити на жолчен алкохол. Дијагнозата кај возрасни се базира на 2 од следните критериуми: упорна дијареја, предсенилна катаракта, тендинозна ксантома и невролошки абнормалности и абнормални количини на холестанол во серум и тетиви. Концентрациите на холестерол во плазмата можат да бидат ниски или нормални. МРИ покажува билатерален хиперинтензитет на дентатните јадра и церебрална и церебеларна бела материја. Молекуларното генетско тестирање во сертифицирана лабораторија може да се користи за потврдување на дијагнозата.
Antenatalna dijagnoza
Антенатална дијагноза може да се утврди со анализа на ембрионско ткиво кога постоеле претходно идентификувани брат или сестра.
Epidemiologija
Низ светот пријавени се повеќе од 300 пациенти. Преваленцата е проценета на приближно 1/50,000 меѓу белата раса.
Genetsko savetovanje
Преносот е автосомен рецесивен. На погодените семејства треба да им се понуди генетско советување.
Terapija
---
Klinička istraživanja
---