Rettov sindrom
Definicija
Redak teški neurorazvojni poremećaj povezan sa X-hromozomom, koji karakteriše brza razvojna regresija u detinjstvu, delimični ili potpuni gubitak svrsishodnih pokreta ruku, gubitak govora, abnormalnosti u hodu i stereotipni pokreti ruku, koji se obično povezuju sa usporavanjem rasta glave, teškom intelektualnom ometenošću, konvulzijama i abnormalnosti disanja. Poremećaj ima progresivan klinički tok i može se javiti uz različite komorbiditete uključujući gastrointestinalne bolesti, skoliozu i poremećaje ponašanja.
Pretraga
Pun naziv
Rettov sindrom
Kratki naziv
Sinonimi
Orpha broj
778
Kategorija
Podkategorija
Naziv na stranom jeziku
Prevalenca
1-9 / 100 000
Nasleđivanje
X vezano dominantno
Period početka bolesti
ICD 10
F84.2
OMIM
312750
UMLS
C0035372
GARD
5696
MEDDRA
10039000
Tekstualni opis
Klasični RTT karakteriše prividno normalan razvoj prvih 6-18 meseci života, praćen gubitkom stečenih finih i grubih motoričkih veština i sposobnosti uključivanja u društvenu interakciju i razvojem stereotipnih pokreta ruku. Skolioza se primećuje kod većine pacijenata do 25. godine. Postoji velika varijabilnost u brzini napredovanja i težini bolesti, a prepoznato je i nekoliko atipičnih varijanti. Pored toga, opisan je veći broj muškaraca sa fenotipom koji je uporediv sa ženama sa klasičnom ili atipičnom RTT-om, kao i retki muškarci sa teškom neonatalnom encefalopatijom i novonastalim poremećajima disanja.
Etiologija
Uprkos identifikaciji mutacija u X-vezanom genu metil CpG-vezujućeg proteina 2 (MECP2) kod većine RTT pacijenata, etiologija ostaje nejasna. U novije vreme mutacije u dva druga gena, o ciklin-zavisnoj kinazi poput 5 (CDKL5) i Netrin G1, identifikovane su kod pacijenata sa kliničkim fenotipom koji se snažno preklapa sa RTT-om.
Prognoza
bolest_prognoza
Diferencijalna dijagnoza
Diferencijalna dijagnoza uključuje autizam i Angelmanov sindrom; katarakta, retinopatija ili optička atrofija; anamneza perinatalnog ili postnatalnog oštećenja mozga; potvrđena urođena greška metabolizma ili neurodegenerativni poremećaj; stečeni neurološki poremećaj usled teške traume glave ili infekcije. Poremećaj skladištenja se obično isključuje prisustvom organomegalije.
Tretman
Lečenje je uglavnom simptomatsko, fokusirano na optimizaciju sposobnosti svakog pacijenta. Multidisciplinarni pristup (u kojem su uključeni dijetetičari, fizioterapeuti, okupacioni terapeuti, logopedi i muzikoterapeuti) je najefikasniji. Pažnja treba da se posveti skoliozi i razvoju spastičnosti, kao i razvoju efikasnih strategija komunikacije. Psihosocijalna podrška porodicama je od suštinske važnosti. Farmakološki pristupi imaju za cilj poboljšanje poremećaja spavanja, poremećaja disanja, napada, stereotipnih pokreta i opšte dobrobiti.
Dijagnostičke metode
Dijagnoza RTT je klinička, zasnovana na Trevathan dijagnostičkim kriterijumima, nedavno revidirana nakon sastanka stručne grupe Evropskog udruženja za pedijatrijsku neurologiju.
Antenatalna dijagnoza
O prenatalnom skriningu treba da se razmotri za porodice sa probandom koja imaju patogenu mutaciju.
Epidemiologija
RTT prvenstveno pogađa žene, što ga čini jednim od najčešćih genetskih uzroka teškog intelektualnog invaliditeta kod žena. Prevalenca se procenjuje na 1 / 9.000 kod devojčica mlađih od 12 godina, dok se prevalenca u opštoj populaciji procenjuje na oko 1 / 30.000.
Genetsko savetovanje
Pošto su patogene MECP2 mutacije kod RTT pacijenata uglavnom novonastale, rizik ponovne pojave za buduće trudnoće je nizak, iako je zabeležen mozaicizam gonada.