Holoprosencefalija
Definicija
Retka složena malformacija mozga koju karakteriše nepotpuno cepanje prozencefalona, a zahvata i prednji mozak i lice i rezultira neurološkim manifestacijama i anomalijama lica različite težine.
Pretraga
Pun naziv
Holoprosencefalija
Kratki naziv
-
Sinonimi
HPE
Orpha broj
2162
Kategorija
Podkategorija
Naziv na stranom jeziku
-
Prevalenca
Nepoznato
Nasleđivanje
Multigensko/multifaktorijalno ili nije primenljivo
Period početka bolesti
-
ICD 10
Q04.2
OMIM
142945 142946 147250 157170 236100 605934 609408 609637 610828 610829 612530 614226
UMLS
C0079541 C3711749
GARD
6665
MEDDRA
10056304
Tekstualni opis
Tri klasične forme HPE sa rastućom težinom su opsiana zasnovano na njihovim anatomskim karakterisitkama: lobarna, semilobarna i alobarna HPE. Blaži podtip poznatiji kao središnja interhemisferna varijanta (MIH) je opisan. HPE fenotip se takođe širi prema aprosencefaliji/ atelencefaliji (njteži oblik spektra), šizencefaliji i septopreoptičkoj HPE (pogledati ove izraze).Manje teške forme se nazivaju mikroforme (pogledati ovaj izraz) i karakterišu se sa središnjim defektima bez tipičnoh HPE defekta. Međutim postoji i kontinuirani spektar abnormalnog razdvajanja hemisfera nego što je jasna podela u ove forme, sa značajnim inter i unutar porodičnim varijacijama. Uvećini slučajeva, postoji korelacija između ozbiljnosti anomalija lica i defekta mozga (osim u slučajevima mutacije na ZIC2 genu). Po opadajućoj težini kliničke slike, glave odlike lica su ciklopia, proboscis, premaksilarna ageneza, središnja ili bilateralna rascepljena usna/nepce, kolobom, retinalna displazija, hoanalna stenoza, piriformna stenoza sinusa, hipoteloriza, solitarni maksilarni medijalni incizor ili čak normalno lice. Teške forme (posebno u prisustvu hromozomske anomalije) su često fatalne i smrtnost korelira sa težinom malformacije mozga i povezanih defekata. Kod dece koja prežive, širokdijapazon povezanih manifestacijama je prijavljen: odložen razvoj, hidrocefalus, motorno pogoršanje, teškoće sa hranjenjem i oromotorna disfunkcija, epilepsija, dsfunkcija hipotalamusa. Endokrini poremećaji uzrokovani defektima hipofize kao što je centralni dijabetes insipidus su česti.
Etiologija
Etiologija je veoma heterogena: od hromozomskih abnormalnosti (kao što su trizomija 13), poznatih sindroma (kao što su Smith-Lenli-Opitz sindrom, Charge sindrom) (pogledati ove izraze) do faktora okoline (dijabetes majke ili hipoholesterolemija za vreme gestacije). U ne-hromozomnskim, ne-sindromskim HPE, najmanje 14 gena je obuhvaćeno: 4 glavna gena (SHH (7q36), ZIC2 (13q32), SIX3 (2p21), TGIF (18p11)) i 10 manjih gena (PTCH1 (9q22), GLI2 (2q14), FOXH1 (8q24), TDGF1 (3p21), DISP1 (1q42), NODAL (10q22), FGF8 (10q24), GAS1 (9q21), DLL1 (6q27), and CDON (11q23-q24)) . Molekularne analize na 4 glavna gena se rutinski izvode sa stopom detekcije mutacvija od 25%. Array-CGH (komparativna genomska hibridizacija) analiza pokazuje 22% mikro-preuređenosti u HPE. Međutim, genetska kompleksnost osnova HPE tek treba da se razjasni.
Prognoza
bolest_prognoza
Diferencijalna dijagnoza
Diferencijalna dijagnoza uključuje anencefaliju, težak kongenitalni hidrocefalus, Walker-Warburg sindrom (pogledati ove izraze), veliku cistu na interhemisferama, otocefaliju i druge središnje defekte.
Tretman
Lečenje je simptomatično i suportivno, i zahteva multidisciplinarni pristup.
Dijagnostičke metode
Najteži slučajevi se otkrivaju sistematičnim ultrazvukom i magnetnom rezonancom (MRI) za vreme trudnoće. Posledično, dijagnoza se zasniva na kliničkim znacima.
Antenatalna dijagnoza
Zbog velike kliničke varijabilnosti, prenatalna dijagnoza se zasniva na ultrazvučnim pregledima i MRI više nego na molekularnoj dijagnostici, i može biti korisna kod majki sa dijabetesom i kod onih koji imaju porodičnu istoriju HPE.
Epidemiologija
Prevalenca se procenjuje na oko 1/10,000 živo i mrtvorođene dece i 1/250 začeća. HPE je rasprostranjen u celom svetu.
Genetsko savetovanje
Genetsko savetovanje je posebno kompleksno kod HPE.
Terapija
-
Klinička istraživanja
-