Deficijencija guanidinoacetat metiltransferaze
Definicija
Deficijencija guanidinoacetat metiltransferaze (GAMT) predstavlja sindrom koji se odlikuje nedostatkom kreatina, manifestujući se globalnim razvojnim zastojem/intelektualnim invaliditetom (DD/ID), značajnim kašnjenjem u razvoju govora, autističnim/hiperaktivnim poremećajima ponašanja, konvulzijama, kao i različitim tipovima piramidalnih i/ili ekstrapiramidalnih simptoma.
Pretraga
Pun naziv
Deficijencija guanidinoacetat metiltransferaze
Kratki naziv
Sinonimi
GAMT deficijencija
Orpha broj
382
Kategorija
Podkategorija
Naziv na stranom jeziku
Prevalenca
NULL
Nasleđivanje
Autozomno recesivno
Period početka bolesti
ICD 10
E72.8
OMIM
612736
UMLS
C0574080
GARD
2578
MEDDRA
NULL
Tekstualni opis
Početne manifestacije deficijencije GAMT-a javljaju se između 3. meseca i 3. godine života. Pogođeni pojedinci imaju blage do ozbiljne intelektualne smetnje sa izrazitim deficitom ekspresivnog jezika, bez obzira na stepen intelektualnog deficita. Konvulzije različitih vrsta, primećeni su kod većine pojedinaca i često su refrakterni. Poremećaji u ponašanju, poput hiperaktivnosti i autističnih obeležja, takođe su česti. Pacijenti mogu takođe imati poremećaje pokreta koji uglavnom utiču na ekstra-piramidalni sistem i manifestuju se kao horea, atetoza i ataksija.
Etiologija
Deficijencija GAMT-a nastaje zbog mutacija gena GAMT (19p13.3). Identifikovane su različite mutacije (missense, nonsense, splice mesta, umetanja, delecije) koje su smeštene na različitim egzonima GAMT gena. Najčešće identifikovana mutacija, c.327G> A (p.K109K, splice mesta egzona 2), prisutna je u najmanje jednom alelu u preko 50% porodica. c.59G> C se najčešće susreće kod portugalskih pacijenata. Do danas nije utvrđena korelacija fenotipa genotipu.
Prognoza
bolest_prognoza
Diferencijalna dijagnoza
Diferencijalna dijagnoza kod dece sa nedostatkom cerebralnog kreatina uključuje manjak L-arginina: glicin amidinotransferaza (AGAT) i deficijenciju transportera kreatina u vezi sa X hromozomom. U slučaju delimičnog nedostatka cerebralnog kreatina, treba razmotriti argininosukcinilnu aciduriju, citrulinemiju tipa I i giratnu atrofiju horoidee i mrežnjače (vidi ove pojmove).
Tretman
Lečenje se sastoji od oralnog davanja kreatin monohidrata u visokoj dozi, u kombinaciji sa suplementacijom ornitina (100-800mg / kg / dan u 3-6 doza dnevno) i / ili dijetalnim ograničenjem arginina (15-25mg / kg / dan). Upravljanje nedostatkom GAMT-a uključuje redovno merenje nivoa guanidinoacetata i ornitina u plazmi. Lečenje poboljšava napade i poremećaje ponašanja i pokreta, ali ne može preokrenuti intelektualni invaliditet i kašnjenje u razvoju nastalo pre dijagnoze. Rano otkrivanje je od suštinske važnosti za izbegavanje nepovratnih oštećenja mozga.
Dijagnostičke metode
Na dijagnozu se klinički može posumnjati kod dece sa DD / ID, zastojem govora, autističnim ponašanjem i konulzijama. Dijagnoza se zasniva na prisustvu visokog nivoa guanidinoacetata (GAA) u urinu / krvi i niskog nivoa kreatina u mozgu. Dijagnoza se potvrđuje genetskim testiranjem na mutacije gena GAMT. U slučaju nepoznatog značaja varijante gena, merenje katalitičke aktivnosti enzima GAMT pomaže da se potvrdi funkcionalni nedostatak. Utvrđene su metode selekcije novorođenčadi, a trenutno se provode pilot projekti u raznim programima selekcije novorođenčadi.
Antenatalna dijagnoza
Preimplantacijska ili prenatalna genetska dijagnoza moguća je kod parova iz rizičnih grupa.
Epidemiologija
Manje od 100 pacijenata je poznato širom sveta.
Genetsko savetovanje
Transmisija je autozomno recesivna. U slučaju pozitivne porodične anamneze preporučuje se genetsko testiranje porodice probanda i genetsko savetovanje u vezi sa planiranjem porodice.