Акутна интермитентна порфирија

Definicija

Акутна интермитентна порфирија е најчеста и најтешка форма на акутна хепатичка порфирија. Се карактеризира со појавата на невро-висцерални напади без кутани манифестации.

Пребарување

Pun naziv

Акутна интермитентна порфирија

Kratki naziv

---

Sinonimi

---

Orpha broj

79276

Kategorija

Podkategorija

Naziv na stranom jeziku

---

Prevalenca

1-9 / 1 000 000

Nasleđivanje

Автосомно доминантно

Period početka bolesti

---

ICD 10

E80.2

OMIM

176000

UMLS

C0162565

GARD

5732

MEDDRA

---
Tekstualni opis
Пациентите страдаат од интермитентни невро-висцерални напади кои можат да траат неколку денови и се повторуваат во текот на повеќе недели. Овие напади се манифестираат како интензивна абдоминална болка (>95% од случаите) и со невролошки и/или психолошки симптоми. Абдоминалната болка е често поврзана со лумбаго кој зрачи на бутовите, и со гадење, повраќање и запек. Психолошките симптоми се променливи: раздразливост, емоционалност, депресија, анксиозност, а поретко и аудитивни и визуелни халуцинации, дезориентација, ментална збунетост. Невролошките манифестации можат да влијаат на централниот нервен систем како и периферниот нервен систем (мијалгија, пареза, растечка мека парализа на екстремитетите или конвулзии) и може да доведе до тешки компликации како што е моторна парализа. За време на нападите чести се тахикардија и хипонатремија. Кај случаи со срцева аритмија и респираторна парализа (ретко), нападите можат да бидат фатални. Нападите се најчесто активирани од егзогени фактори (порфириногенски лекови, алкохол, инфекции, хипо-калориска исхрана, стрес), и/или ендогени фактори (хормонални, поврзани со менструалниот циклус).
Etiologija
Акутна интермитентна порфирија е предизвикана од недостаток на порфобилиноген деаминаза (ПБГ-Д; третиот ензим во патот на хеме биосинтезата) што води до акумулација на прекурсорите на порфирини во црниот дроб (делта-аминолевулинска киселина, АЛА и порфобилиноген, ПБГ). Недостатокот на ензим е предизвикан од мутации во генот ХМБС (11q23.3) кој кодира за ПБГ-Д. Преносот е автосомен доминантен и пенетрацијата е многу слаба.
Prognoza
bolest_prognoza
Diferencijalna dijagnoza
Диференцијалната дијагноза со други акутни хепатични профирии зависи од концентрацијата на профини во урината и особено во столицата и плазмата.
Tretman
Кога ќе се потврди акутен напад, потребно е итно лекување со инјекција на хуман хемин и/или перфузија на јаглени хидрати. Лекувањето вклучува супресија на активирачки фактори, олеснување на болка (опијати), повраќање и анксиозност и превенција на напади (со избегнување на активирачки фактори, особено лекови).
Dijagnostičke metode
Набљудувањето на урината која е розевкаста или црвена по изложеност на светлина ја предизвикува дијагнозата на болеста. Дијагнозата се базира на доказ на покачени концентрации на ПБГ и АЛА во урината и резидуална активност на ПБГ-Д кај 50% од црвените крвни зрна (кои не секогаш се наоѓаат за време на напади). Дијагнозата може да се потврди со идентификација на предизвикувачката мутација на генот ХМБС.
Antenatalna dijagnoza
---
Epidemiologija
---
Genetsko savetovanje
Генетско советување треба да им биде понудено на пациентите и нивните семејства за да моќе да се идентифкуваат лицата кои се подложни за развој или пренос на болеста.
Terapija
---
Klinička istraživanja
---