Недостаток на триоза фосфат-изомераза
Definicija
Недостаток на триоза фосфат-изомераза (ТПИ) е тешко автосомно рецесивно наследено мултисистемско нарушување на гликолитичкиот метаболизам, што се карактеризира со хемолитичка анемија и невродегенерација.
Пребарување
Pun naziv
Недостаток на триоза фосфат-изомераза
Kratki naziv
---
Sinonimi
---
Orpha broj
868
Kategorija
Podkategorija
Naziv na stranom jeziku
---
Prevalenca
---
Nasleđivanje
Автосомно рецесивно
Period početka bolesti
---
ICD 10
D55.2
OMIM
615512
UMLS
C0398562 C1860808
GARD
5287
MEDDRA
---
Tekstualni opis
Недостатокот на ТПИ е конгенитална болест. Хемолитичката анемија се појавува со мали исклучоци и во повеќето случаи се манифестира со жолтица. Чести се ретикулоцитоза и хипербилирубинемија. Пациентите често имаат повторливи бактериски инфекции, кои најчесто го погодуваат респираторниот систем. Во класичната генерализирана форма на болеста, манифестациите на прогресивна невролошка дисфункција стануваат очигледни обично после 6-24 месечна возраст, со дистонија, тремор, дискинезија, знаци на пирамидален тракт, кардиомиопатија и зафаќање на спиналните моторни неврони со прогресивно невромускулно оштетување (тешка слабост и трошење на мускулите). Когнитивната функција или не е, или е благо/умерено погодена, а ретардацијата на развој е повеќе поврзана со моторната дисфункција што влијае на движењето (на пример, способност за одење) и на говорот. Хроничната аксонална невропатија се докажа со биопсија на нерв и периферни електрофизиолошки проучувања. Кај еден случај исто така беше пријавена тешка конвулзивна микроцефалична енцефалопатија. Цереброспиналната течност беше нормална, како и КТ скеновите и ЕЕГ кај 2 случаи.
Etiologija
Недостатокот на ТПИ е заради мутации во кодирањето на гените за триозафосфат изомераза ензимот (TPI1, 12p13.31). Glu104Asp супституцијата е најчестата, која е одговорна за приближно 80% од клиничкиот недостаток на ТПИ и го индуцира најтешкиот фенотип. Меѓутоа, идентификувани се многу други мутации, најчесто во сложените хетерозгиготи спарени со Glu104Asp мутацијата. Овие супституции се смета дека резултираат со недостаток (Ile170Val, Phe240Leu) или застој (Cys41Tyr, Val231Met) на невролошка дегенерација и зголемен очекуван животен век.
Prognoza
bolest_prognoza
Diferencijalna dijagnoza
---
Tretman
Не постои лек за недостаток на ТПИ. Лекувањето се заснова на повторување на трансфузии на црвени крвни клетки. Поддржувачата нега, доколку е потребна, се состои од респираторна асистенција. Невролошкото лекување е исто како и кај други прогресивни невромускулни болести.
Dijagnostičke metode
Дијагнозата се заснова на физички преглед и лабораториски наооди кои откриваат недостаток на ензимска активност (2-30% од нормалните вредности) и 15-100-кратно насобирање на токсичен супстрат дихидроксиацетон фосфат (ДХАП) во еритроцитите. Мускулната биопсија покажува миопатски промени; биопсијата на нервите може да индицира на хронична аксонална невропатија. Мулекуларната генетика може да ја потврди дијагнозата. Идентификацијата на генотипот е клучна заради различниот очекуван животен век.
Antenatalna dijagnoza
Антенатална дијагноза е можна во првото тримесечие од бременоста со анализа на ДНК на хорионските вили или со анализа на фетални црвени крвни клетки.
Epidemiologija
Преваленцата е непозната, а во литературата се пријавени помалку од 50 случаи. Зачестеноста на хетерозиготност е проценета на 0.4-1% меѓу белците и азијците, а 4% меѓу афроамериканците. Високите вредности сугерираат дека хомозиготноста е посмртоносна во матката. Честите абортуси во погодените семејства го поддржуваат ова мислење.
Genetsko savetovanje
Како автосомно рецесивна наследена болест, недостатокот на ТПИ има ризик од рецидив од 25% кај случаи на хетерозиготни пациенти.
Terapija
---
Klinička istraživanja
---